Vorig jaar heeft het college een inventarisatie via een website gelanceerd waarin inwoners aan konden geven welke locaties in de gemeente men geschikt acht voor zonnevelden en/of windmolens en welke locatie vooral niet. De aanleiding hiervan is de opdracht vanuit het Klimaatakkoord vertaald in de Klimaatwet. Daarin wordt gemeentes gevraagd een substantieel deel van de opwek van hernieuwbare energie mogelijk te maken. Voor dit doel zijn 30 zogenaamde “regionale energie strategieën” (RES) opgesteld. De Ronde Venen doet mee in de RES van de U16 (16 Utrechtse gemeenten in het westelijk deel van onze provincie). De totale opdracht voor die 30 RES-sen is 35 TWh opwek. Afgelopen oktober moest een concept RES ingediend worden (de U16 biedt 1,8 TWh).

Aankomende zomer moet een definitieve RES wordt ingediend bij het rijk. De RES is daarmee een “bod” van de gemeenten over hoeveel hernieuwbare energie men denkt te kunnen realiseren in 2030. Een complicerende factor daarbij is, dat het rijk heeft gesteld alleen opwek via zon en wind toe te staan binnen de RES plannen.

Voor onze gemeente speelt ook mee het beleidsdoel om in 2040 “klimaatneutraal” te zijn. Dit is vastgelegd in het beleidsdocument “Spoorboekje naar een Klimaatneutrale gemeente in 2040”.

En hoewel de ChristenUnie-SGP zich achter dit beleid heeft gesteld, zijn we niet zo gelukkig met het huidige proces.

De uitkomsten van de genoemde inventarisatie zijn wat ons betreft niet geloofwaardig. Dat kan niet de basis voor de keuzes van zoekgebieden zijn. Ook het overlegtraject van de afgelopen maanden is vooral een spel van belangenorganisaties en niet of minder van individuele inwoners (behoudens dan wellicht de op grond van interesse gemotiveerde inwoners). Dat bleek ook wel tijdens de digitale informatiesessie van 18 januari, waarin veel belangenorganisaties aangaven wat de kwaliteit van een bepaald gebied is, waarom daar dan geen zon en wind kan, maar vooral redenerend vanuit hun eigen (gebieds)belang.

Maar dan blijft de vraag hoeveel ruimte is er in onze gemeente voor zon en wind? Als je de lappendeken van gebiedskaarten dan bekijkt, lijkt het wel alsof er nergens ruimte is voor zon en wind. Vooral de bezwaren vanuit natuurontwikkeling (polders Groot Mijdrecht Noord en Wilnis/Vinkeveen, de Bovenlanden, etc..) en cultuurhistorie (Geingebied, Angstelgebied, Stelling van Amsterdam, etc..) beperken de mogelijkheden in de ogen van de insprekers.

Dat bracht onze fractievoorzitter Wim Stam in de raad tot de volgende uitspraak: Wij hebben ons afgevraagd of de doelstelling om klimaatneutraal te zijn voor De Ronde Venen haalbaar is. Als we zien hoeveel claims, ook met name vanuit natuur en cultuurhistorie, al op ons gebied liggen, is het de vraag of we voldoende potentie hebben voor afdoende zon en wind. Het is zelfs de vraag of Nederland, qua oppervlakte een klein land met een hoge bevolkingsdichtheid, wel in staat zal zijn om qua duurzame energie zelfvoorzienend te zijn. We zijn de afgelopen decennia zelfvoorzienend geweest wat energie betreft door de gasbellen. Hadden we die niet gehad, dan zouden we sowieso een energie-import land zijn geweest. Misschien moeten we wel erkennen dat we geen andere keuze hebben dan duurzame energie importland te worden. Bv door op termijn grootschalige inkoop van waterstof uit landen met meer ruimte, in Europa of daarbuiten. Die discussie wordt helaas niet gevoerd, maar zou ons inziens wel gevoerd moeten worden.

Voetnoot bij deze opmerking: uit de cijfers blijkt dat we zelfs met de “gasbellen” de afgelopen jaren niet zelfvoorzienend waren maar altijd per saldo al een energie-importland zijn geweest.

Kortom, dit plaatst de discussie rondom de RES ook in een ander licht.

Terug naar de motie: Pas zodra de gemeente duidelijkheid geeft over waar men denkt zonnevelden en windmolens de ruimte te willen geven, zal de discussie losbarsten. Dan pas zullen inwoners de impact van de plannen gaan zien. En het huidige tijdschema van het college (in maart voorstellen publiceren in april besluit van de raad) laat dan heel weinig (te weinig?) ruimte voor inwoners om daar over in gesprek te gaan met de lokale politiek.

Het college heeft in de raad van donderdag wel toegezegd, dat als er meer tijd nodig is, dat die dan genomen zal worden en dat het aanwijzen van de zoekgebieden niet perse nodig is voor het uitbrengen van het definitieve RES-bod, maar erg overtuigend vonden we dat niet. Het is duidelijk dat het college tempo wil maken. De, in onze ogen, ontwijkende antwoorden of zelfs negeren van kritische vragen, gaf ons niet het goede gevoel. En dus hebben we met de volgende stemverklaring de motie van RVB gesteund:

Hoewel deze motie ook geen zekerheid biedt op een goede inwonersbetrokkenheid, steunt de ChristenUnie-SGP hem toch omdat wij de beantwoording van het college afgelopen donderdag op de zorgen en vragen van meerdere fracties echt onvoldoende vinden. Wij zijn niet overtuigd van de kwaliteit van het participatieproces en dat moet echt beter en anders.

Tot slot: zien we dan helemaal niets in zon en wind? Nee, dat is niet de juiste conclusie. Ook in onze gemeente zien we wel mogelijkheden bijvoorbeeld langs doorgaande lijnen (windmolens) of gebieden die niet goed te gebruiken zijn voor agrarische doeleinden (zon). Daarnaast is er nog heel veel dakoppervlakte vooral op bedrijfsgebouwen, die nog niet zijn benut. Helaas lopen we daar dan vast op de kabel-infrastructuur van Stedin. Dus daar zijn we afhankelijk van andere partijen.