"Hoop kun je niet begroten”

Voorzitter

In onze schriftelijke algemene beschouwingen hebben we een aantal onderwerpen besproken. In deze samenvatting wil ik mij beperken tot het Sociaal Domein en de financiën.

Gemeenten staan voor grote veranderingen, misschien wel de grootste ooit; vanaf 1 januari krijgen we een groot aantal taken op het gebied van jeugd, sociale ondersteuning en arbeidsintegratie erbij. De gemeente krijgt nog meer dan nu het geval is, zorgtaken voor kwetsbare mensen erbij.

Opkomen voor kwetsbare mensen is ook een voluit bijbels principe. Meer dan 40 keer worden vreemdelingen, wezen en weduwen in de Bijbel in één adem genoemd, als synoniem voor de kwetsbaren in de samenleving. Met de opdracht naar hen om te zien. Maar ook de zorg voor elkaar is een goed bijbels principe. En daar draait het nu om bij deze decentralisaties.

Die balans tussen enerzijds goede zorg voor de zwakkeren maar anderzijds ook gebruik maken van  het eigen netwerk is wat ons betreft een goed uitgangspunt. Maar wel met oog voor het haalbare. Niet iedereen heeft zo’n netwerk. Waar vanzelfsprekende sociale verbanden ontbreken, komt het aan op het eigen vermogen om te netwerken. Mensen die minder sociaal vaardig zijn, geen goede opleiding hebben, geen sociaal netwerk hebben of om andere redenen kwetsbaar zijn, staan dankzij het geïndividualiseerde karakter van de huidige tijd extra zwak in de samenleving. Daardoor kunnen individuen of groepen uitgesloten raken. Deze kant van de netwerksamenleving vraagt om alertheid, ook in politieke doordenking van ‘meer samenleving’.

Die alertheid geldt niet alleen voor de mogelijkheden van opvang in eigen kring maar ook voor de druk die op dat netwerk wordt gelegd. Zeker voor de mantelzorger die dat niet zo duidelijk aangeeft.

In dit huis wordt nu al maanden hard gewerkt aan de voorbereiding op deze nieuwe taken. Echter de wijze waarop de rijksoverheid confronteert ons met late wetgeving, trage aanlevering van gegevens en informatie en korting in de budgetten in combinatie met een overgangsrecht. Dat maakt de decentralisatie een bijna onmogelijke opdracht. Eerlijk gezegd ben ik daar boos over, juist omdat het om kwetsbare mensen gaat.

Desondanks kunnen we niet anders dan de start zo goed mogelijk voorbereiden. In deze maanden krijgen we als raad voorstellen voor beleid en verordeningen voorgelegd. Twee sleutelbegrippen zijn voor ons leidend bij de beoordeling van de voorstellen: “heldere communicatie en zorgvuldig handelen”. Dat betekent onder andere:

• Menselijke maat houden bij de toetsing of mensen in staat zijn die kracht op te brengen
• controleren of mensen daadwerkelijk zijn geholpen met de oplossingen die (samen) bedacht zijn..
• laagdrempelige toegang, niet alleen tot de zorg, maar ook tot interventie of klachtenafhandeling
• een onafhankelijke cliëntondersteuning.
• een sterke cliëntparticipatie door intensief overleg met vertegenwoordigers van zorgvragers en hun belangenorganisaties
• duidelijk afgebakende regels rondom de privacy en de ICT systemen.
• ruimhartig toestaan van ‘Persoonsgebonden Budget’.
• inzet van mantelzorgondersteuning en mantelzorgcompliment in overeenstemming met de wensen van de mantelzorgers zelf.

De gemeente is nog steeds niet uit de financiële gevarenzone. De algemene reserve daalt, onder andere door noodzakelijke investeringen in bijvoorbeeld de ICT. Ook de novelle naar aanleiding van de septembercirculaire bevatte voor 2015 een verdere “winstwaarschuwing” als gevolg van de ontwikkelingen met de bijstand.

Voor de nieuwe taken in het sociaal domein krijgen we 12 miljoen via het gemeentefonds uitgekeerd. Maar of dat voldoende is, weten we niet. Op dit moment zijn nog steeds de aantallen cliënten en bijbehorende zorgkosten, die wij na 1 januari naar ons toe krijgen, niet volledig duidelijk. Pas in de loop van 2015 zullen we gaan zien waar we uitkomen. Daarbij hebben we ook rekening te houden met het overgangsrecht en is er een tekort voor de uitvoeringskosten. Gaan we het redden met het beschikbare budget? We hopen het wel, maar hoop kun je niet begroten.

Om die reden stelt dit college voor om een aanvullende OZB-verhoging toe te passen. Toch heeft de ChristenUnie-SGP-fractie hier grote moeite mee. In mei hebben wij ingestemd met een coalitieakkoord waarin is aangegeven dat de OZB niet stijgt (behoudens WOZ-correcties en inflatie) “tenzij dit noodzakelijk is ter financiering van onvoorziene tekorten in het kader van de decentralisaties op het sociale domein”. En hoewel het college ons nu een tekort op de uitvoeringskosten schetst, weten we nog steeds niet waar het totaal van het sociaal domein op uitkomt. Daarom kiest de ChristenUnie-SGP, na intensief overleg met de coalitiepartners en het college, nu voor een andere marsroute via het amendement dat door het CDA al is genoemd. Is dit een greep uit de kas? Wat ons betreft niet. Mag ik ons amendement over de Programmarekening 2012 nog in herinnering brengen? Wij hebben toen voorgesteld om de half miljoen euro die overbleef uit WMO-gelden apart te bestemmen voor het sociaal domein. De toenmalige wethouder van financiën wilde daar niet aan. De toenmalige raad wezen het amendement, na twee stemrondes, af. Feitelijk gebruiken we nu alsnog die WMO-gelden die in 2012 over bleven. Wij kunnen dus goed leven met deze aanpassing in de begroting.

Wel zeg ik daarbij, dat we in 2015, zodra we beter in beeld hebben hoe de decentralisatie financieel uitpakt, die discussie over de woonlasten niet uit de weg zullen gaan. En indien nodig, lopen we dan ook niet weg voor het gebruik maken van de clausule in het coalitieakkoord.  

Tot slot voorzitter, we staan voor grote veranderingen. Honderden gezinnen, duizenden inwoners van onze gemeente gaan in het komende jaar de veranderingen aan de lijve ervaren. Dat zal ook onrust geven. Deze gemeente probeert die veranderingen zo goed mogelijk voor haar inwoners te laten verlopen. Deze fractie zal daar naar beste vermogen haar steentje aan bijdragen. Daarbij geloven we nu eens niet in eigen kracht, maar in Kracht van Boven. Ook in het dagelijks politiek handwerk stellen we ons vertrouwen op Hem die ons deze taak gegeven heeft, wetend dat velen met ons meeleven en meebidden, waarvoor we hen dankbaar zijn.

Noot: in het genoemde amendement wordt de extra OZB verhoging afgewezen en het tekort van ca een half miljoen euro ten laste van de algemene reserve gebracht. Dat geeft wel extra druk op die algemene reserve, maar de coalitiefracties vinden nu al de OZB verhogen ontijdig.

De begroting is, met inbegrip van het amendement van de coalitie en onder verwerping van twee OZB-amendementen van de oppositie, aangenomen met 15 tegen 12 stemmen.

Gekoppelde documenten

	Titel	Bestandsgrootte	MIME-type
	AB2015-CUSGP-Def	109,6 kB	application/pdf