Nieuwe taken voor de gemeente: Transities Sociaal Domein

donderdag 16 oktober 2014 09:28

Een moeilijk woord “transities sociaal domein”. Het is een beetje een verzamelwoord voor het overdragen van taken van provincie en rijk naar de gemeente op het gebied van jeugdhulp, AWBZ-voorzieningen en het terugbrengen in het arbeidsproces van (jonge) arbeidsgehandicapten.
Een omvangrijk takenpakket, dat per 1 januari aanstaande bij de gemeente op het bordje ligt en waarbij ook nog eens een bezuiniging wordt toegepast. In het bijgevoegde schema wordt overzichtelijk duidelijk gemaakt wat er veranderd.

Het college en de ambtelijke organisatie zijn zich daar al een paar jaar op aan het voorbereiden, maar kunnen pas sinds een aantal maanden echt meters maken. Nu moet in een korte tijd nieuw beleid bedacht worden, dat moet in verordeningen worden uitgewerkt en tegelijk moet met een groot aantal zorgaanbieders contracten worden afgesloten. En dat op een terrein waar de gemeente niet alle kennis en ervaring heeft.

Hoe is de ChristenUnie-SGP fractie daar nu mee omgegaan?  Tot aan de verkiezingen was er een raadswerkgroep sociaal domein. Meerdere fracties waren over het functioneren hiervan ontevreden en wilden die afschaffen. Het informeren kon wel in de gewone commissie. Wij hebben toen aangegeven, dat dit onverstandig is vanwege de hoeveelheid informatie en de complexiteit daarvan. Wij hebben voorgesteld om naast de commissie Inwoners & Samenleving elke maand een extra commissie/informatieavond te houden waarin de raad wordt bijgepraat over de voortgang van de transities. Dit voorstel is overgenomen en ook in de vakantiemaanden zijn deze extra avonden doorgegaan. Hierdoor zijn raadsleden nu beter op de hoogte van de ontwikkelingen dan voorheen.

Ons tweede voorstel was om een Dag van de Zorgvrager te organiseren. Wij kregen steeds meer de indruk, dat de gemeente wel veel met zorgaanbieders bezig was en heel druk met het uitzoeken wat men allemaal moest regelen, maar dat de mensen voor wie we het doen buiten beeld bleven. Voor ons was van belang, dat we bij de beoordeling in het najaar van beleidsstukken en verordeningen in ieder geval een beeld moest hebben waar we dan, vanuit de zorgvrager gezien, op zouden moeten letten. Het kostte enige overtuigingskracht, maar uiteindelijk hebben alle fracties zich achter dit plan geschaard en konden we op 20 september jl. ruim 60 mensen in het gemeentehuis ontmoeten om met ons te praten over de jeugdhulp, de WMO en de participatiewet. Tot nog toe hebben we alleen positieve reactie gehad over deze dag. Ook aanwezige raadleden waren achteraf zeer blij, dat we deze dag georganiseerd hebben. In de informatiebijeenkomst van september, een halve week later, konden we ook gelijk een aantal punten uit die dag met het college bespreken.
In de achterliggende weken hebben raadsleden in commissies en informatiebijeenkomsten onder andere gesproken over:

  • De toegang tot voorzieningen (inzet van sociale wijkteams, indicatiestelling, etc…)
  • Beleidsplan Jeugdhulp (verordening komt in november aan de orde)
  • WMO-beleidsplan en verordening (vooroverleg in oktober, in november behandeling).
  • Participatiewet (komt in december aan de orde)

Zoals u ziet, is het allemaal kort voor 1 januari. Een aantal gemeentes zijn verder, en hebben de afgelopen weken hun verordeningen al vastgesteld, maar er zijn ook nog heel wat gemeentes die net zo ver of nog later zijn dan De Ronde Venen.

Bij de behandeling van de Toegang, het Beleidsplan Jeugdhulp en de nieuwe WMO heeft onze fractie in totaal ruim 70 vragen gesteld. Hier een overzicht van de belangrijkste onderwerpen waar we aandacht voor gevraagd hebben.

  • Net als een aantal andere fracties hebben we aangedrongen op zo spoedig mogelijk goede informatie over aantallen en soorten zorg en de daarmee samenhangende kosten zoals die nu wordt gegeven en na 1 januari naar de gemeente overkomen. Hoe vreemd ook, maar deze cijfers zijn nog steeds niet volledig beschikbaar waardoor het bijzonder lastig is voor de raad om een beeld te krijgen van de omvang en de mate waarin het beschikbare budget al dan niet toereikend is.
  • Afgelopen jaar is er een pilot geweest met twee sociale wijkteams (in Abcoude en Vinkeveen). Naar aanleiding van de opgedane ervaringen zoals in het evaluatieverslag werd aangegeven hebben we onze zorgen geuit of de beoogde vier wijkteams op tijd en met voldoende kennis operationeel zijn. We hebben daarbij de suggestie gedaan om drie wijkteams voor de reguliere aanvragen in te stellen en één specialistisch team voor de complexere situaties. Deze gedachte wordt onderzocht op voor en nadelen.
  • We hebben nadrukkelijk aandacht gevraagd voor de communicatie met de betrokken zorgvragers. Ook de huidige zorgvragers over wat de overgang per 1 januari voor hen betekent. Aangegeven is, dat 2015 een overgangsjaar is en er per die datum in de praktijk voor bestaande gevallen niets veranderd (tenzij hun indicatie per 1 januari afloopt). Wel zullen mensen in de loop van 2015 benaderd worden over de zorg per 1 januari 2016 (of eerder indien de lopende beschikking in 2015 al vervalt).
  • Verder hebben we aangedrongen op meer betrokkenheid van zorgvragers en hun belangen-organisaties is de vorm van advies- of cliëntenraden. Op dit moment worden naar ons oordeel direct betrokkenen en organisaties onvoldoende betrokken. Alleen bij de WMO-raad en bij het JAC (jongerenadviescommissie) zijn adviezen gevraagd. Van de WMO raad is tot nog toe allen een advies over de Toegang verschenen.
  • Nadrukkelijk hebben we aandacht gevraagd voor de privacy. Niet alleen in de vorm van goede afspraken (privacy protocol) maar ook voor de inrichting van de automatisering. De cliënt zou daar wat ons betreft zelf de regie moeten hebben over met wie zijn of haar informatie gedeeld wordt. We beseffen overigens wel, dat hier een dilemma kan optreden tussen enerzijds informatie delen en anderzijds goede zorg bieden. Wat in ieder geval van belang is, is dat de cliënt weet wie zijn of haar informatie kan inzien. Eventuele protocollen zullen we daar ook op toetsen.
  • Met betrekking tot de jeugdhulp misten wij het onderdeel Pleegzorg. Wij hebben aangedrongen op een duidelijk beleid ten aanzien van Pleegzorg en de ondersteuning van pleeggezinnen.
  • In het verlengde hebben we ook aandacht gevraagd voor continuïteit van jeugdhulp voor 18 jarigen. Vanaf het moment dat een jongere 18 jaar wordt, valt hij of zijn in principe niet meer onder de werking van de jeugdwet, maar onder de WMO. Wij willen voorkomen dat hier geen goede aansluiting is doordat indicaties die ook hun nut hebben bij jong volwassenen vervallen op het bereiken van de 18 jarige leeftijd.
  • Uiteraard hebben we aandacht gevraagd voor identiteit gebonden zorg. We hebben hierbij ook verwezen naar de aangenomen amendementen (van zowel de ChristenUnie als van de SGP) in de Tweede Kamer. Vanuit het college wordt gewezen op de mogelijkheid van inzet van een PGB (persoonsgebonden budget), maar wij zijn van mening dat ook identiteit gebonden zorg door de gemeente ingekocht zou moeten worden. Overigens is het niet zo, dat we hier nu direct grote zorgen over hebben. De gemeente heeft bijvoorbeeld op dit moment een project op het VLC lopen in samenwerking met de (in onze achterban bekende) jeugdhulp-organisatie TIMON.
  • Bij de discussie over het PGB hebben wij aangegeven, dat de gemeente daar ruimhartig in zou moeten zijn. Met betrekking tot de hoogte van het PGB stelde het college voor om een plafond van 75% van de kostprijs voor Zorg In Natura (ZIN) te hanteren. Wij zijn van mening dat vooral gekeken moet worden of met het beschikbare bedrag vergelijkbare zorg ingekocht kan worden als de ZIN via de gemeente (waarbij we het redelijk vinden als de kostprijs van de ZIN wel als maximum geldt).
  • Ook hebben wij het college gevraagd duidelijkheid te geven hoe men de budgetten voor de Wet Tegemoetkoming Chronisch Gehandicapten en de CER-gelden (Compensatie Eigen Risico) gaat inzetten. In het beleidsplan WMO werd verwezen naar het minimabeleid, maar wij zijn van mening, dat dit gelden zijn die bedoeld zijn voor chronisch zieken. Het college denk dan aan een aanvullende zorgverzekering. Wij denken eerder aan maatregelen die stapeling van eigen bijdragen (niet alleen van de gemeente , maar ook juist in samenhang met de eigen bijdrage uit de zorgverzekeringen) kan tegengaan. Daarnaast kun je ook denken aan tegemoetkoming van mensen die extra kosten maken die sowieso niet vergoed worden en moeten leven van een smalle beurs (vaak het geval bij chronisch zieken en gehandicapten).
  • Bijzonder vonden wij, dat in het beleidsplan WMO wel over dorpscommittees, verenigingen en buurtgroepen werd gesproken (passage over de sociale infrastructuur), maar nergens de kerken werden genoemd. Dit terwijl bij de gemeente het Diaconaal Platform (en hun samenwerking met de NPV) goed bekend is en wordt gewaardeerd. We hebben derhalve nog een keer de mogelijke rol van kerken en hun organisaties onder de aandacht gebracht.
  • Tenslotte hebben we onze visie op het mantelzorgcompliment gegeven. Wij zijn van mening dat vooreerst geluisterd moet worden naar de mantelzorgers; aan welke vorm van ondersteuning of compliment hebben zij behoefte. Maar tegelijkertijd kunnen we ons een financiële tegemoetkoming ook goed voorstellen. Mantelzorgers maken vaak ook kosten, die niet verhaald worden (denk aan reiskosten, telefoonkosten, etc..). Zeker mensen die het niet zo breed hebben, kunnen hier soms goed me geholpen worden.


Met deze uiteenzetting hopen we een goed beeld gegeven te hebben van de accenten die wij leggen bij het zorgdossier. Zoals u ziet, heeft de ontwikkeling van de transities onze volle aandacht. Daarbij proberen we dit dossier vooral buiten de partijpolitieke invloedsfeer te houden. We doen dit onder andere door bij onze initiatieven zoveel mogelijk andere fracties te betrekken en vooraf te informeren.
Voor het geval u meer wilt weten over de transities, kunt u op onderstaande websites meer informatie vinden.

  1. Website van de Vereniging van Nederlandse gemeente
  2. Website van het Ministerie Sociale Zaken over de WMO
  3. Website van het Rijksoverheid over de Jeugdwet
  4. Website van de Provincie Utrecht over de Jeugdwet
  5. Website van het Ministerie van Sociale Zaken over de Participatiewet
  6. Website van de gemeente De Ronde Venen over de Zorg in 2015

Gekoppelde documenten
TitelBestandsgrootteMIME-type
Overzicht Transities Sociaal Domein101,4 kBapplication/pdfdownload
Labels

« Terug

Reacties op 'Nieuwe taken voor de gemeente: Transities Sociaal Domein'

Geen berichten gevonden

Log in om te kunnen reageren op nieuwsberichten.