Op onze facebookpagina hebben we twee weken geleden een bericht gezet over de snel verslechterde financiële positie van de gemeente en hoe we hierover met onze tweede Kamerleden contact hebben opgenomen in verband met het overleg met de minister op 2 juli jl. Zie https://www.facebook.com/cusgpderondevenen/posts/981120995654884

Begin dit jaar kregen we een soort brandbrief van he college dat men eind vorig jaar tot de ontdekking kwam ongeveer 2 miljoen tekort te hebben in het sociaal domein. Des te pijnlijker omdat zowel wij als Ronde Venen Belang bij de behandeling van de begroting 2020 (in oktober 2019) al gewezen hadden op mogelijke tekorten. Dat leidden we af uit de ontwikkelingen in de monitor sociaal domein (toegenomen aantallen). Wij rekenden al met een tekort van een half tot een heel miljoen en zelfs dat was dus nog te optimistisch.

In het commissiedebat van medio maart zijn daar stevige woorden over gevallen en ook bij de behandeling van de bestuursrapportage heeft Wim Stam daar (voor de ChristenUnie-SGP) ongewoon scherpe woorden bij gesproken:

Wij vinden dat geen zorgvuldige verantwoording. Vorig jaar hebben RVB en wij bij de begroting 2020 onze vinger opgestoken omtrent de stijging van gebruik in het sociaal domein en u voorgerekend dat hier tonnen extra naar toe zouden moeten. We waren zelfs nog veel te optimistisch, want de teller staat al op 2,5 miljoen tekort. Volgens dit college was bijstelling niet nodig, maar een paar weken later kwamen de financiële lijken uit de gemeentelijke kasten rollen. Wij vragen ons af, ook met het oog op de voorgestelde bijstelling (kom daar zo op terug): is dit huis nog in control? Eigenlijk geeft de accountant dat ook min of meer aan (ik kom daar bij de programmarekening op terug). Heeft dit college nog grip op de uitvoering?

Nog zorglijker is, dat uit de Bijlagenboek, pag 8, grafiek 3 blijkt dat de stijging in kosten in 2019 tov 2018 al direct vanaf januari 2019 significant en constant is. Hoe is het dan mogelijk dat het college in oktober 2019 aangeeft geen behoefte aan extra budget te hebben als de trend zo duidelijk is.

In het volle besef van de politieke lading van deze opmerking: Het zal toch niet zo zijn dat de organisatie of het college ons, de raad, in oktober willens en wetens informatie onthouden heeft?

Feitelijk komt dan de vertrouwensvraag op tafel. De wethouder heeft bij hoog en bij laag volgehouden dat die grafiek die nu in dat bijlagenboek zit, er eind 2019 nog niet was.

Wat wij ook zwak vonden aan de bestuursrapportage dat bij herhaling de Corona crisis erbij wordt gehaald, die tot nog toe ongeveer 3 ton kosten heeft gegeven (wat vermoedelijk voor een groot deel door het rijk vergoed zal worden), maar veel minder aandacht geeft aan het grote, en structurele, tekort in het sociaal domein, wat nu al oploopt naar ca 2,5 miljoen per jaar. We hebben de wethouder nogmaals erop gewezen, dat een verwacht negatief resultaat van 2 miljoen niet acceptabel is en dat het college maatregelen moet gaan bedenken. Op de dringende vraag van Stam, gaf de wethouder aan daar zeker aan te werken en (na enige aarzeling) te hopen het tekort onder de 1 miljoen te zullen brengen.

Ten aanzien van de programmarekening hebben we niet alleen stilgestaan bij het teleurstellende resultaat van een (in oktober) verwacht positief resultaat van ongeveer 1 miljoen naar een negatieve uitkomst van 7 ton nu. Maar we hebben ook stilgestaan bij twee kritische opmerkingen van de accountant waarbij wij constateren dat er mogelijk fundamentele zwakheden in de organisatie zitten (IT en subadministatiebeheer). Wat gaat het college daaraan doen? De wethouder heeft aangegeven serieus met de aanbevelingen van de accountant aan de gang te gaan en beloofde op korte termijn een informatienota over de maatregelen.

Tot slot kwam dus de kaderbrief aan de orde. Namens de ChristenUnie-SGP hebben we daar een korte inbreng over geleverd:

Dit keer geen kadernota. We hebben daar, vanwege de unieke situatie rondom Corona, voor dit jaar vanaf gezien en werken nu met een beknopte kaderbrief. De voorliggende kaderbrief is inderdaad erg beknopt, geeft een aantal algemene denkrichtingen aan en in de bijlagen zijn dan nog een paar concrete scenario’s geschetst, vooral gericht op verhogen van de inkomsten.

Nadeel van deze aanpak is, dat het weinig concreet is en de consequenties van keuzes onduidelijk. In algemene zin kunnen we de kaderbrief steunen, wel vragen we ons af hoe die uitgangspunten dan hun vertaling krijgen. Bijvoorbeeld rondom het “versnellen van de transformatie in het sociaal domein” of “Goede samenwerking met lokale organisaties” en “Voorkomen van onnodige bureaucratie”. Richting te begroting moet dat dus wel duidelijk zijn door het benoemen van concrete maatregelen.

Om die reden ondersteunen we van harte de motie van de PvdA/GL over het bij de begroting helder krijgen van de gevolgen van de keuzes en de mogelijkheden voor de raad om daar nog afwegingen in te maken.

Aansluitend hebben we nog gewezen op de relatief hoge apparaatkosten (ruim 600 euro per inwoner, waar andere gemeentes soms ver daaronder blijven). We hebben aangedrongen om onderzoek naar maatregelen om die kosten omlaag te brengen mee te nemen in de uitgangspunten van de kaderbrief. Nadat we vroegen of we er soms een amendement voor moesten maken, kregen we de toezegging dat het college dat meeneemt.