Inbreng ChristenUnie-SGP over de 2^e Bestuursrapportage:

De tweede bestuursrapportage toont een positief resultaat, maar dat is naar de mening van de ChristenUnie-SGP een geconstrueerd resultaat. Want het college stelt voor om de structurele bijdrage aan de algemene reserve voor 2023 af te schaffen. Deze bijdrage is bedoeld om een buffer op te bouwen in verband met de stijgende kapitaalslasten (kosten van afschrijvingen en rente over de investeringen). Als we dat niet doen, is er gewoon een tekort van 9 ton.

En hoewel het uiteindelijk misschien niet veel uitmaakt, want een negatief jaarresultaat wordt ook met de algemene reserve verrekend, is de ChristenUnie-SGP van mening dat we nu het principe niet los moeten laten. Sterker, wij vinden dat die 1,5 miljoen niet in de algemene reserve thuis hoort, maar in een bestemmingsreserve ter dekking van afschrijvingslasten. Bij de begroting kom ik daarop terug.

Om die reden dienen wij een amendement in om dit besluit over de 1,5 miljoen terug te draaien.

Verder zien we dat we opnieuw niet in staat zijn om voorgenomen besluiten uit te voeren. We schuiven voor ruim 2 miljoen door naar 2024. Weliswaar om diverse redenen, maar de eigen capaciteit speelt daar ook een rol. Misschien zijn onze ambities toch te groot en moeten we de moed hebben niet alles tegelijk te willen.

Ten aanzien van de bestuursrapportage zelf.

• De opsomming van acties (pag 19 t/m 37) geeft ons een beeld van de voortgang, maar nog niet van de mate waarin deze acties binnen de beoogde kosten en baten blijven.
• De uitbreiding van het investeringsbudget met data over de jaren heen is informatief en zeker een verbetering.
• Bij het overzicht incidentele baten en lasten was voor ons de kolom Overige voorstellen niet gelijk duidelijk, waarbij soms het bedrag wel en soms niet in de kolom 2^e bestuursrapportage genoemd wordt. Kortom, hier komen we in de audit commissie graag toch nog even op terug.
• Datzelfde geldt voor de aanbeveling 9 en 10 van de accountant. Want ook in deze bestuursrapportage heb ik toch niet het gevoel dat we de verantwoording van de ICT middelen kan doorgronden.

Wij stellen voor deze punten binnenkort in de audit commissie te bespreken.

Inbreng ChristenUnie-SGP over de Begroting 2024:

De begroting lijkt voor de korte termijn een sluitend resultaat op te leveren. Een overschot in 2024 van ca 2 miljoen en in 2025 van ruim 3,5 miljoen. Daarna wordt het guurder met tekorten van 2 tot 2,5 miljoen in de jaren 2026 en 2027

Maar dat is wel een geflatteerd cijfer, want het college stelt voor om de structurele bijdrage van 1,5 miljoen in de algemene reserve voor dekking van afschrijvingen eruit te halen. Als we dat laten staan is het overschot in 2024 gedaald naar ongeveer een half miljoen. Nog steeds een plus, maar toch.

En tegelijkertijd staan alle seinen op rood (zie de tabel). Onze leningen stijgen van ca 50% naar ca 100% van onze begrotingsomvang. Onze kapitaallasten (afschrijvingen en rente) van 5 miljoen per jaar naar 10 miljoen per jaar. En dat zal in de jaren na 2027 nog verder stijgen gezien de investeringsambities van het college. Dat betekent echter dat we de lasten die we nu creëren vooral op het bordje van de generaties na ons leggen. Ja die hebben daar ook voordeel van, maar het getuigd van goed bestuur om daar nu wel rekening mee te houden en substantiële buffers naar de toekomst mee te geven.

Het college motiveert het loslaten van die structurele bijdrage met het argument dat de algemene reserve ruim voldoende is. Maar die daalt volgens de begroting naar ca 14 miljoen, nog maar een paar miljoen boven de benodigde weerstandsreserve. Bijzonder is overigens dat in de begroting van dit jaar er nog een algemene reserve van ca 40 miljoen werd verwacht in 2026. Op onze vraag hoe het nu kan dat die reserve in deze begroting uitkomt op ongeveer 18 miljoen voor 2026 is aangegeven dat dit deels met de korting van het rijk te maken heeft, maar ook met de vele extra uitgaven en investeringen die zijn besloten in de Kadernota.

Daarom komen we met een amendement om de dotatie in stand te houden. Wat ons betreft structureel, maar na overleg met andere fracties hebben we dit aangepast voor alleen 2024.

We zijn van mening dat die 1,5 miljoen ook niet in de algemene reserve thuis hoort, maar in de bestemmingsreserve afschrijvingen. Bij de behandeling van de Nota Reserves komen we daarop terug.

Ook onze bedrijfsvoeringskosten stijgen van ca 32 miljoen in het afgelopen jaar naar 40 miljoen in het komende jaar. We krijgen het werk met eigen mensen niet weggezet, zodat we in plaats van 16% inhuur naar 23% inhuur gaan.

Dat alles brengt mij bij de titel van onze algemene beschouwingen bij de kadernota “Ambitie genoeg, maar geld tekort”. Dat blijkt naar ons idee haarfijn uit deze begroting. Daarom vindt de ChristenUnie-SGP dat nagedacht moet worden over temporiseren van investeringen (wat ook minder druk op de eigen organisatie legt) en nadenken waar we taken anders of misschien iets minder kunnen doen. Focus op kerntaken. Op sommige vlakken kan de samenleving zaken prima zelf oppakken. Daar gaan we vanavond niet uitkomen, maar dat gesprek zouden wij graag de komende maanden aangaan.

Maar laat ik niet in mineur eindigen. We zien ook een aantal goede dingen in de begroting staan. Zoals de aandacht voor mensenhandel en de inzet op goed beleid ten aanzien van voormalige agrarische bebouwing. De ambitie van het college om in de vernieuwde woonvisie hogere doelen voor betaalbare woningen aan te houden is prima, maar kijk dan ook naar het aandeel middenhuur waarbij coöperaties een rol kunnen spelen.

Waar we ook positief over zijn, is de inzet op Kansrijke start. Zeker de nadere informatie uit de raadsinformatiebrief van 3 oktober stemde ons positief. Het initiatief van de geboortebox en de prenatale voorlichting ondersteunen we van harte. Op onze vraag of hier ook aandacht is voor de impact van het krijgen van een eerste kind, een ingrijpend Life-event voor jonge ouders, kregen we een bevestigend antwoord. Hoewel het misschien nog wel een tandje meer mag. Uit o.a. CBS cijfers blijkt dat dat kinderen tussen 2 en 7 jaar in verhouding het vaakst een scheiding hebben meegemaakt. Juist die jonge gezinnen lopen een verhoogd risico door de druk die op zo’n gezin staat; frustraties en ruzies sluipen er dan makkelijk in. Daar kun je zelf veel aan doen, als je je dat bewust bent. En daarom vinden wij aandacht voor dit punt erg belangrijk.

Enige zorg hebben we over de begraafrechten, in het verleden hebben we daar ook al voor gewaarschuwd, het zal toch niet zo zijn dat mensen om financiële redenen gedwongen worden van begraven af te zien? Eerlijk gezegd vrezen we dat het kostenaspect nu al bij mensen meespeelt bij de afweging tussen begraven of cremeren. Daar dus graag aandacht voor.

Het college geeft aan met het kunst- en cultuurplan bezig te zijn, maar we hebben in de begroting niet teruggelezen wat dit budgettair betekent. Wat de ChristenUnie-SGP betreft leggen we hier ook de focus op lokale amateurkunsten en behoud van cultureel erfgoed wat vertelt waar we vandaan komen.

Dan nog iets over afval. Wij zijn er niet gerust op dat de buffer bij de voorziening afvalstoffenheffing van 6% in 2027 voldoende is om te voorkomen dat we op enig moment door de 0 heen gaan. Dan zou er opnieuw uit de algemene reserve moeten worden bij geplust. Maar voor dit moment laten we dit even rusten en kijken we de ontwikkelingen in 2024 en 2025 aan.